Nietoperze (rękoskrzydłe)

Jest to rząd ssaków łożyskowych. Występują ponad 1000 gatunków (22 w Polsce). Ich przednie kończyny przekształciły się w skrzydła umożliwiające szybki i wytrwały lot. Stanowią obecnie niemal jedną czwartą wszystkich ssaków na świecie. Istnieją 2 podrzędy: nietoperze małe („Microchiroptera”), które są owadożerne, i nietoperze wielkie („Megachiroptera”), żywiące się przede wszystkim owocami.

Chociaż niepozbawione zdolności widzenia, nietoperze posługują się echolokacją i odnajdują ofiary, wysyłając sygnały ultradźwiękowe. Prowadzą nocny tryb życia, gatunki zamieszkujące kraje klimatu umiarkowanego zapadają w sen zimowy. Jakkolwiek są szeroko rozpowszechnione, ich populacje maleją alarmująco i wiele gatunków jest zagrożonych. Nietoperze wielkie zamieszkują tropikalne obszary Starego Świata, Australię i Oceanię. Posiada pięć palców tylnych stóp wyposażonych w ostre pazury umożliwiające odpoczynek w pozycji „do góry nogami”. Są stosunkowo duże: ciężar ciała dochodzi do 1,5 kg, zaś rozpiętość skrzydeł do 1,7 m. Mają duże oczy i wydłużone pyski, co spowodowało nadanie im nazwy latających psów. Nietoperze kwiaty i roznoszą nasiona wielu gatunków drzew lasów deszczowych. Niektóre gatunki nietoperzy decydują się wręcz o istnieniu zasiedlanych przez nie ekosystemów. Nietoperze małe, obejmujące większość nietoperzy, są przede wszystkim zwierzętami owadożernymi, jednak trafiają się wśród nich również gatunki odżywiające się krwią (nietoperze wampiry), rybami lub żabami. Zamieszkują korony drzew i jaskinie. Jeden nietoperz może w ciągu nocy zjeść 3000 owadów.

Skrzydła są pokryte cienką, pozbawioną włosów skórą rozciągniętą pomiędzy 4 palcami dłoni i ciałem. Kciuk jest zazwyczaj wolny i zakończony pazurem ułatwiającym wspinanie. Niektóre nietoperze mogą żyć do 30 lat. Dojrzałe samice rodzą zwykle tylko jedno młode rocznie. Najmniejszy nietoperz – ryjkonos malutki („Craseonycteris thonglogyai”) zamieszkuje lasy deszczowe południowo-wschodniej Azji. Waży od 1,5 do 2,5 g, rozpiętość skrzydeł wynosi około 15 cm. W Chinach nietoperze są symbolem szczęścia, znów w Polsce wszystkie chronione.